به گزارش فهیمه ساجدی خبرنگار رصد بورس، برنامه بازمهندسی مناطق آزاد و اصلاح رویکردهای اجرایی، افق تازه‌ای پیش‌روی این مناطق گشوده است. بر اساس هدف‌گذاری سال 1404، تحرک جدیدی در مسیر رشد اقتصادی و فعال‌سازی ظرفیت‌های مغفول‌مانده در مناطق آزاد کشور آغاز شده است.
در این میان، چابهار به‌عنوان بندری راهبردی در شرق کشور، نه‌تنها در جذب سرمایه و توسعه زیرساخت‌های کلان، بلکه در بازگشت واحدهای تولیدی، تسریع روند ترخیص کالاهای اساسی، همکاری‌های بین‌نهادی و حرکت به‌سوی مدیریت یکپارچه شهری، نقش‌آفرینی پررنگی دارد.
سرمایه‌گذاری مضاعف و تقویت زیرساخت‌ها
طبق اعلام دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور، رشد 64 درصدی صادرات مناطق آزاد در سال 1404، برنامه‌ریزی شده است. در بهار سال جاری نیز این روند آغاز شده و شاهد رشد 9 درصدی صادرات نسبت به مدت مشابه سال قبل هستیم؛ آن‌هم در شرایطی که اقتصاد منطقه‌ای و بین‌المللی همچنان با چالش‌هایی نظیر بحران‌های ژئوپلیتیکی، تحریم‌ها و نوسانات ارزی روبه‌روست.
منطقه آزاد چابهار همواره تلاش دارد تا با محور قرار دادن ترانزیت، توسعه زیرساخت‌ها و تعامل با بخش خصوصی، مسیر گسترش مبادلات تجاری را هموار سازد.
زیرساخت‌های در حال تکمیل چابهار، از جمله راه‌آهن، بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری و محور ترانزیتی چابهار-میلک، به‌عنوان محرک‌هایی جدی برای اتصال به بازارهای آسیای میانه و افغانستان شناخته می‌شوند. به‌ویژه مرز ریمدان که فعال‌سازی کد گمرکی آن نویدبخش تحولی اساسی در تجارت زمینی این منطقه است، با تکمیل زیرساخت‌های مرزی می‌تواند نقش کریدوری پررنگی ایفا کند.
در ادامه حرکت به‌سوی توسعه پایدار، توافق‌نامه‌ای تاریخی میان مدیریت منطقه آزاد و نهاد شهری به امضا رسیده که با هدف تعیین دقیق حدود مسئولیت‌ها در صدور مجوزهای ساخت‌وساز تدوین شده است. بر اساس این توافق، شهرداری مسئولیت صدور مجوزها در محدوده طرح تفصیلی مصوب شهر را بر عهده گرفته و سازمان منطقه آزاد وظیفه نظارت و صدور مجوز در بنادر، مناطق صنعتی و حریم شهری را پذیرفته است.
یکی از نکات کلیدی در این تفاهم، حفظ اعتبار مجوزهای گذشته و آرای صادره توسط مراجع ذی‌صلاح است که به نوعی از سردرگمی سرمایه‌گذاران و توقف پروژه‌ها جلوگیری می‌کند. همچنین بازنگری در طرح تفصیلی با رویکرد همسویی با برنامه‌های توسعه‌ای منطقه آزاد، از طریق ارجاع به کارگروه تخصصی، گامی مهم در هماهنگی برنامه‌های عمرانی آتی به شمار می‌رود.
این همکاری مشترک، الگویی برای دیگر مناطق آزاد کشور در راستای کاهش بروکراسی، ایجاد شفافیت در صدور مجوزها و تسریع روند اجرای پروژه‌هاست؛ رویکردی که می‌تواند نقش مستقیمی در جلب اطمینان سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی داشته باشد و ثبات بیشتری را در توسعه شهری فراهم کند.
بازگشت تولید، تسهیل تجارت و نقش‌آفرینی راهبردی
یکی از اتفاقات قابل‌توجه اخیر، بازگشت واحد تولیدی فرآوری دانه‌های روغنی به چرخه تولید پس از وقفه‌ای هشت‌ساله بود؛ اتفاقی که با ظرفیت تولید 150 هزار تن در سال و اشتغال‌زایی مستقیم برای 200 نفر، به‌ویژه در منطقه‌ای مانند سیستان و بلوچستان، معنای مضاعفی دارد. این احیا، نماد توجه ویژه به فعال‌سازی واحدهای راکد و سیاست حمایت از تولید داخلی در مناطق آزاد است.
از سوی دیگر، هم‌زمان با شرایط بحرانی ناشی از جنگ 12 روزه و تهدیدات منطقه‌ای، منطقه آزاد چابهار با محوریت مسئولیت اجتماعی و حمایت لجستیکی، نقش مؤثری در تأمین کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی ایفا کرده است. این نقش راهبردی، چابهار را به یکی از ارکان مهم تاب‌آوری ملی در حوزه سلامت، غذا و لجستیک تبدیل کرده است.
همچنین همکاری میان فرمانداری ویژه، نهادهای بندری و گمرکی و سایر دستگاه‌ها موجب تسریع در روند ترخیص انواع کالاهای اساسی، خودروها، ماشین‌آلات سنگین و تجهیزات عمرانی شده است. این تسهیل، علاوه بر تأمین نیازهای معیشتی، زیرساخت‌های پروژه‌های توسعه‌ای را نیز تأمین کرده و نقش حیاتی در سرعت‌بخشی به اجرای طرح‌های عمرانی دارد.
اقدامات اخیر در منطقه آزاد چابهار، از ترخیص خودروهای سواری تا ترانزیت کالا از مرز ریمدان، همگی در خدمت اهداف کلان اقتصادی کشور هستند. منطقه آزاد چابهار نه‌تنها به‌عنوان یک گره راهبردی در نقشه لجستیک کشور، بلکه به‌مثابه یک پیشران اقتصادی در جنوب شرق، نقشی ویژه ایفا می‌کند.
چابهار اکنون به الگویی از هم‌افزایی، برنامه‌ریزی دقیق و نگاه توسعه‌محور در میان مناطق آزاد کشور تبدیل شده است. رشد سرمایه‌گذاری، بهبود تراز تجاری، شفاف‌سازی مجوزهای ساخت‌وساز، احیای تولید و تقویت زیرساخت‌های لجستیکی، همگی مؤید آن است که می‌توان با سیاست‌گذاری درست و حذف موازی‌کاری، چالش‌ها را به فرصت تبدیل کرد. چابهار نه‌تنها در مسیر رشد اقتصادی منطقه‌ای بلکه در حرکت به‌سوی تاب‌آوری ملی جایگاه برجسته‌ای یافته و آینده‌ای روشن‌تر برای شرق کشور ترسیم می‌کند.
0 دیدگاه